Στην τσουλήθρα οι εργαζόμενοι

Της Λιάνας Σπυροπούλου από την Ελευθεροτυπία

Πολύχρωμα κάστρα, φουσκωτοί νάνοι, τεράστια χαμογελαστά ζώα του δάσους, νεράιδες, ξωτικά, πριγκίπισσες και χρυσές άμαξες. Σκηνικό παραμυθένιο με γιγάντιες τσουλήθρες, που μεταφέρουν τα πιτσιρίκια σε κόσμους μαγικούς. Η πραγματικότητα, όμως, για τους εργαζόμενους στις πολύχρωμες μοντέρνες παιδικές χαρές διόλου μαγική είναι.

Ξένοιαστες ώρες για τα πιτσιρίκια στα φουσκωτά κάστρα και παραμυθένιοι χώροι, που πολλές φορές μετατρέπονται σε εφιάλτη για τους εργαζόμενους Απαράδεκτες συνθήκες εργασίας με απλήρωτες υπερωρίες και «μαύρες» αμοιβές-ψίχουλα, καταγγέλλουν στην «Ε» εργαζόμενοι στους παιδότοπους και τα παιδικά θεματικά πάρκα. Ασφάλιση και ένσημα δεν υπάρχουν στο λεξιλόγιο πολλών από τους εργοδότες, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τις νεαρές πριγκίπισσες και κοκκινοσκουφίτσες τού σήμερα, τις νεαρές φοιτήτριες, «φύλακες» της εκάστοτε παραμυθοχώρας.
Η συνήθης αμοιβή για να εργαστεί κάποιος νέος σε έναν παιδότοπο είναι 4 ευρώ την ώρα. Αυτό περιλαμβάνει τη συνεχή παρουσία για τουλάχιστον 5-6 ώρες την ημέρα στους χώρους που παίζουν τα παιδιά και τη διαρκή προσοχή τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως στην πορεία απαιτείται και το καθάρισμα, το σερβίρισμα και άλλες αγγαρείες, που φυσικά δεν πληρώνονται έξτρα.
Και... σφουγγάρισμα
«Πηγαίνω στις 5.30 και η δουλειά μου κανονικά θα τελείωνε στις 10. Μετά τη φύλαξη και το παιχνίδι όμως πρέπει να καθαρίσω, να σφουγγαρίσω, να μαζέψω και να βάλω πλυντήριο πιάτων. Ολη αυτή η διαδικασία κρατάει μιάμιση ώρα επιπλέον, την οποία δεν πληρώνομαι. Οταν έχουμε πάρτι, μαζεύω μέχρι τις 2 τα ξημερώματα». Η εικοσάχρονη φοιτήτρια της Φιλοσοφικής (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της «Ε»), δουλεύει από τον περασμένο Σεπτέμβριο τρεις φορές την εβδομάδα σε έναν από τους εκατοντάδες κλειστούς παιδότοπους της Αττικής. Εκεί όπου τα παιδιά μας τρέχουν, γελούν, κατρακυλάνε και χώνονται στα πολύχρωμα πλαστικά μπαλάκια.
«Η επιχείρηση τις περισσότερες ημέρες δουλεύει μόνο με μένα. Αυτό σημαίνει ότι εκτός από το να έχω τον νου μου στα παιδιά, πρέπει να φτιάχνω και να σερβίρω τους καφέδες στους γονείς και να κλείνω το μαγαζί, αφήνοντάς το έτοιμο για την επόμενη μέρα, για να μην προσλάβει κι άλλο προσωπικό το αφεντικό μου και ξοδευτεί. Ολα αυτά για 4 ευρώ την ώρα "μαύρα" και εννοείται χωρίς ένσημα και ασφάλιση».
Μαύρη εργασία λοιπόν, εκεί όπου περισσεύουν τα γέλια και η χαρά. Μια κοπέλα μόνη της με καμιά δεκαριά παιδιά να εναλλάσσονται τις καθημερινές και άλλους τόσους γονείς, ενώ τις ημέρες των πάρτι ο αριθμός των παιδιών κυμαίνεται από 30 έως 50, με αντίστοιχο αριθμό ενηλίκων που τα συνοδεύουν.
Και τι γίνεται σε περίπτωση αιφνιδιαστικού ελέγχου από τις αρμόδιες υπηρεσίες; «Οι οδηγίες είναι σαφείς από τον εργοδότη μου. Από την πρώτη στιγμή μού είπε ότι αν δω κάποιον περίεργα ντυμένο που θα αρχίσει να με ρωτάει αν δουλεύω εδώ κ.λπ., θα πω ότι είμαι συγγενής ή φίλη του ιδιοκτήτη. Σε όποιον παιδότοπο έχω ρωτήσει τους συναδέλφους, πουθενά δεν υπάρχει ασφάλιση και ένσημα».
Το πόσο άθλιες είναι κάποιες φορές οι συνθήκες εργασίας αυτών των φοιτητών που δουλεύουν για 300 ευρώ τον μήνα, φαίνεται και από το ότι οι εργοδότες τους κρατούν για τον εαυτό τους τα φιλοδωρήματα από το σερβίρισμα. «Οταν τυχαίνει και είναι στο μαγαζί, μαζεύει τα τραπέζια και βάζει στην ταμειακή τα tips που μου έχουν αφήσει. Πολλοί γονείς που έχουν καταλάβει τι περνάμε, έρχονται και μου βάζουν ένα πεντάευρω στο χέρι πριν φύγουν και μ' ευχαριστούν που έπαιξα με το παιδί τους».
Με την απογοήτευση ζωγραφισμένη στα μάτια η 20χρονη κοπέλα συνεχίζει: «Οταν ξεκίνησα, είχα άλλα όνειρα γι' αυτή τη δουλειά. Ηθελα να παίζω με τα παιδιά και όχι να είμαι καθαρίστρια ή μπουφετζού. Κι αφού έγινα, τουλάχιστον να το πληρωθώ». Το σύννεφο φεύγει ξαφνικά από το πρόσωπό της και χαμογελά: «Το μόνο που χαίρομαι είναι αυτές οι φατσούλες. Τ' αγαπάω και έχω μάθει πολλά από τα παιδιά. Παίζουμε κυνηγητό, κρυφτό, με κάνουν αλογάκι... Παρ' όλο που το μόνο που οφείλω να κάνω είναι να επιβλέπω και να τα συμμαζεύω όταν κάνουν επικίνδυνα πράγματα ή τσακώνονται, δεν μπορώ να μην παίζω μαζί τους».
Η «Ε» έκανε και μια βόλτα σε δύο υπαίθριους παιδότοπους στο Μαρούσι και τον Αλιμο που ανήκουν σε μεγάλη αλυσίδα τέτοιων δραστηριοτήτων. Ανάμεσα στα μουσικά αυτοκινητάκια και τα αλογάκια των 50 λεπτών και μέσα στα περιφραγμένα τραμπολίνα, νέα παιδιά ιδροκοπούν στον καυτό ήλιο για μερικά ψίχουλα. Σε... φιλικές κουβέντες μάς είπαν ότι δουλεύουν κι αυτοί ωρομίσθιοι με την ίδια αμοιβή των 4 ευρώ την ώρα. «Ευτυχώς τους τελευταίους μήνες μετά από ένα "ντου" που έκανε το ΙΚΑ, μας έχουν ασφαλισμένους. Πριν ένσημα κόλλαγαν μόνο σε λίγους μόνιμους». Κι όταν σε κάποιους απ' αυτούς δηλώσαμε τη δημοσιογραφική ιδιότητα πριν ξεκινήσει η συζήτηση, σταύρωσαν τα χέρια στη γνωστή αμυντική στάση. «Δεν ξέρω... Οχι... Δεν μου 'χουν πει τίποτα».
Πενιχρές αμοιβές
Απευθυνθήκαμε σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες που έχουν στην ιδιοκτησία τους υπαίθριους παιδότοπους, τη «Volta Fun Park». Ο Αρης Στάθης ήταν κατηγορηματικός: «Ουδέποτε είχαμε κάποιο συμβάν με το ΙΚΑ και πάντα είμαστε τυπικοί στις υποχρεώσεις μας απέναντι στο Δημόσιο. Εχουμε 83 άτομα προσωπικό σε 8 καταστήματα και ποτέ δεν είχαμε προβλήματα. Δεν θα το ρισκάραμε. Φανταστείτε να χτυπήσει κάποιο παιδί και να καλέσουν οι γονείς την Αστυνομία. Ο εργαζόμενος που προσέχει τα παιδιά θα είναι υποχρεωμένος να επιδείξει τα χαρτιά του. Δεν διακινδυνεύουμε να εκτεθούμε».
Οσον αφορά τις πενιχρές αμοιβές των υπαλλήλων, ο κ. Στάθης είναι αν μη τι άλλο σαφέστατος... «Τα λεφτά -λυπάμαι- αλλά αυτά είναι. Βάσει αυτής της συμφωνίας έχουν προσληφθεί για να προσέχουν τους χώρους και τα παιδιά. Δεν τους είπαμε άλλα και μετά τα μειώσαμε».
Σημειώνεται ότι η είσοδος στα φουσκωτά κάστρα κυμαίνεται για το κάθε παιδί από 7 έως 8 ευρώ, ενώ οι άλλες δραστηριότητες (τρενάκια, συγκρουόμενες παπίτσες, ψάρεμα με δωράκι κ.λπ.) κοστίζουν 3 ευρώ. Μαζί με τους καφέδες, τα νερά και τα υπόλοιπα δεν υπάρχει περίπτωση να φύγει μια τριμελής οικογένεια από τον παιδότοπο πληρώνοντας λιγότερα από 30 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση.