Τυροκομεία, ελαιοτριβεία, βιομηχανίες, μικρές βιοτεχνίες, σφαγεία, αγρότες και κτηνοτρόφοι μετέτρεψαν τον Πηνειό σε μια απέραντη... χαβούζα. Η ρύπανση του μεγαλύτερου ποταμού της Θεσσαλίας, ο οποίος πηγάζει από την Πίνδο και εκβάλλει στο Αιγαίο Πέλαγος, είναι ανυπολόγιστη, και το θέμα έφτασε πριν από μία εβδομάδα στην Ευρωβουλή, έπειτα από ερώτηση που κατέθεσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι συγκεντρώσεις νιτρικών και φωσφορικών υπερβαίνουν κατά πολύ το ανώτατο επιτρεπτό όριο και σε συνδυασμό με τις μεγάλες συγκεντρώσεις κολοβακτηριοειδών αποδεικνύουν ότι ο Πηνειός έχει μολυνθεί ανεπανόρθωτα.
«Ελπίδα» σωτηρίας αποτελεί η σύσταση ενός μόνιμου μηχανισμού ελέγχου του Πηνειού υπό την ευθύνη της νέας περιφερειακής αρχής, όπως διαπίστωσε στο πόρισμά της η υποεπιτροπή υδάτινων πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής της Βουλής για το Περιβάλλον, ενώ επιπλέον κρίνεται αναγκαία η σύσταση ενός φορέα διαχείρισης γενικότερα για το νερό του Θεσσαλικού κάμπου (Κάρλα, φράγμα Σμοκόβου, Πηνειός κ.ά.). Το πόρισμα παρουσιάστηκε στη Λάρισα από τον πρόεδρο της Επιτροπής Περιβάλλοντος, βουλευτή Μαγνησίας του ΠΑΣΟΚ Κώστα Καρτάλη, παρουσία του βουλευτή Λάρισας -και μέλους της επιτροπής- Βασίλη Εξαρχου και της γενικής γραμματέως της Περιφέρειας Θεσσαλίας, Πόπης Γερακούδη.
Οπως είπε ο κ. Καρτάλης, ο Πηνειός δέχεται τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας που αναπτύσσονται στη λεκάνη απορροής του και συγκεκριμένα επιβαρύνεται από τις αρδευόμενες καλλιέργειες, τις κτηνοτροφικές μονάδες, τα φυτοφάρμακα, τα τυροκομεία, άλλες βιομηχανίες που ρίχνουν ανεπεξέργαστα τα λύματά τους στο ποτάμι, παράνομες αμμοληψίες.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι όπως έχουν υπολογίσει οι επιστήμονες, στην ευρύτερη περιοχή του Θεσσαλικού κάμπου χρησιμοποιούνται 230.000 τόνοι λιπασμάτων και πάνω από 2.000 φυτοφαρμάκων.
Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος έκανε 23 περιβαλλοντικούς ελέγχους στον Πηνειό και σε 19 περιπτώσεις διαπιστώθηκαν παραβιάσεις. Το 22% των παραβιάσεων αφορούσε την έλλειψη αδειών διαχείρισης υγρών και στερεών, ενώ από το σύνολο των 498.450 ευρώ ως προτεινόμενων προστίμων, επιβλήθηκαν τελικά πρόστιμα ύψους 366.600 ευρώ.
«Οι νομαρχίες φοβούνται το πολιτικό κόστος και δεν επιβάλλουν αυστηρά πρόστιμα. Ομως αυτή η κατάσταση πρέπει να σταματήσει, γιατί αν οι παραβάτες δεν νιώθουν την ανάσα του νόμου δίπλα τους, δεν θα συμμορφωθούν.
ΑτιμώρητοιΟταν κάποιος ξέρει ότι μπορεί να παρανομεί χωρίς να τιμωρείται ή να τιμωρείται με ένα πολύ μικρό πρόστιμο, δεν θα σταματήσει ποτέ να ρυπαίνει, γιατί γι’ αυτόν το κέρδος είναι πάνω από την προστασία του περιβάλλοντος» δήλωσε στο «Εθνος» ο κ. Εξαρχος.
Τα μέλη της επιτροπής συμφώνησαν ότι πρέπει να προχωρήσουν τα μεγάλα έργα για την ενίσχυση του Πηνειού με ποσότητες νερού, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι μεγάλες διακυμάνσεις στη στάθμη του, γεγονός που συνδέεται και με τα έργα εκτροπής του Αχελώου.
Παράλληλα εντόπισαν έλλειψη συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων φορέων και επικαλύψεις μεταξύ τοπικής, νομαρχιακής και περιφερειακής διοίκησης, αλλά και της κεντρικής εξουσίας.
Πέρα από το οργανωμένο σχέδιο για την παρακολούθηση της ποσότητας και της ποιότητας του νερού, διαπίστωσαν ότι απουσιάζει και μια ολοκληρωμένη πολιτική με ζώνες διαχείρισης, ανάδειξης και προστασίας, καθώς και έργα πεδινής υδρομονίας, έτσι ώστε να αποφεύγονται πλημμυρικά φαινόμενα ή φαινόμενα ξηρασίας, σε μια περιοχή που είναι σημαντικής οικολογικής αξίας.
Η μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κατέγραψε ότι το μέσο ετήσιο έλλειμμα στο υδατικό ισοζύγιο στη λεκάνη απορροής του Πηνειού αγγίζει το 1 δισ. κυβικά μέτρα, όσο περίπου καταναλώνει ο ελληνικός πληθυσμός για την ύδρευσή του.
Αρδεύει 100.000 στρέμματα
Ο Πηνειός έχει συνολικό μήκος 216 km και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ποταμούς της χώρας με τη μεγαλύτερη υδρολογική λεκάνη, έκτασης περίπου 9.747 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αποτελεί για τον Θεσσαλικό κάμπο τον μοναδικό υδάτινο αποδέκτη του και αρδεύει περίπου 100.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης έκτασης κάθε καλοκαίρι. Πήρε τ’ όνομά του από τον ομώνυμο ποτάμιο θεό, γιο του Ωκεανού και της Τηθύος. 
Πόρισμα
Οι προτάσεις της Επιτροπής για το περιβάλλον
- Προώθηση αναγκαίων έργων για την επαρκή τροφοδοσία του Πηνειού με υδάτινες μάζες (φράγματα κ.ά.)
- Επιτάχυνση του Σχεδίου Διαχείρισης των λεκανών απορροής των ποταμών στη Θεσσαλία
- Αμεσος καθορισμός ποιοτικών περιβαλλοντικών προτύπων και οριακών τιμών εκπομπών και μέγιστης συγκέντρωσης των υγρών αποβλήτων, βιομηχανικών αποβλήτων και άλλων δραστηριοτήτων
- Ανάπτυξη σταθερού και πυκνού δικτύου παρακολούθησης της ποιότητας του νερού του Πηνειού
- Κατάρτιση και υλοποίηση συγκροτημένου προγράμματος περιβαλλοντικών ελέγχων στην υδρογεωλογική λεκάνη του Πηνειού
- Αναστολή λειτουργίας όλων των σημειακών πηγών που αναπτύσσονται κατά μήκος του ποταμού, σε περίπτωση που δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας
- Υποβοήθηση στον εκσυγχρονισμό των τοπικών μονάδων ως προς την περιβαλλοντική λειτουργία τους με κίνητρα από το υπουργείο Οικονομίας
- Καθορισμός ζώνης προστασίας του ποταμού (όχι μικρότερης των 100 μέτρων) και παύση υδροληψίας με απευθείας άντληση, δημιουργία στεγανών βόθρων ή δικτύων αποχέτευσης.
Eρώτηση στο Ευρωκοινοβούλιο
Τους φόβους του ότι ο Πηνειός κινδυνεύει να μετατραπεί σε έναν νέο Ασωπό εκφράζει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής, ο οποίος κατέθεσε πριν από λίγες μέρες ερώτηση για τη ρύπανση του ποταμού. Αφού επισημαίνει ότι πηγές ρύπανσης του Πηνειού αποτελούν οι απορρίψεις των αποβλήτων των τυροκομείων, των ελαιουργείων και των βιοτεχνικών μονάδων ζωοτροφών, οι απορρίψεις φυτοφαρμάκων, καθώς και οι παράνομες αμμοληψίες, ο κ. Χουντής ρωτά την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης «εάν και πότε η Ελλάδα έχει μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο την οδηγία 2008/105/ΕΚ (η προθεσμία, σύμφωνα με το άρθρο 13, έληγε στις 13.7.2010), εάν είναι ενήμερη για τη ρύπανση του Πηνειού ποταμού και τι μέτρα προτίθεται να λάβει».
Μαρία Ριτζαλέου-ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου