Ζωή ποδήλατο...

ΤΗΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΣ ΛΑΓΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΟΣ
Την ώρα που στη Βόρεια Ευρώπη δοκιμάζονται εξωτερικοί αερόσακοι για την ασφάλεια των ποδηλατών κατά την πρόσκρουσή τους με όχημα, στην Ελλάδα τα δίκτυα ποδηλατόδρομων έχουν υλοποιηθεί σε μικρή κλίμακα, αποσπασματικά, ενώ στο κέντρο της Αθήνας δεν έχει δημιουργηθεί ούτε ένας ποδηλατόδρομος.
Επίσης, συχνά είναι τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες, αφού, εκτός από τα μικρά ποδηλατικά δίκτυα που λειτουργούν σε ορισμένους δήμους, δεν υπάρχουν υποδομές για ποδηλασία σχεδόν σε όλη τη χώρα.
Επιπροσθέτως...
εξακολουθεί να είναι απαγορευτική η μεταφορά ποδηλάτου με το μετρό, γεγονός το οποίο δυσχεραίνει κατά πολύ τα πράγματα, καθώς έτσι εμποδίζει εκατοντάδες ποδηλάτες να έχουν πρόσβαση ακόμη και στους δήμους της Αττικής όπου υπάρχουν ποδηλατόδρομοι.
Δεκάδες ομάδες ποδηλατών διοργανώνουν συνεχώς ποδηλατοδρομίες-διαμαρτυρίες, προκειμένου να ασκήσουν πιέσεις στην πολιτεία για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και ασφαλούς δικτύου ποδηλατόδρομων.
Νέες εφευρέσειςΑντίθετα, χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης απολαμβάνουν το προνόμιο της ποδηλασίας εδώ και 25 χρόνια. Ετσι, μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες επενδύουν σε νέες εφευρέσεις που, μελλοντικά, θα καταστήσουν αρμονική τη συνύπαρξη αυτοκινήτου-ποδηλάτου.
Το σύστημα των εξωτερικών αερόσακων θα παρουσιαστεί το φθινόπωρο στο Αμστερνταμ, την «Πόλη των Ποδηλάτων», και εκτιμάται πως θα μειώσει τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ποδηλάτες σε ποσοστό 75%.
Παρά το γεγονός ότι τα ατυχήματα με ποδήλατα έχουν μειωθεί τη δεκαετία 1997-2007 κατά 30%, υπάρχουν ακόμα χώρες στην Ευρωπαϊκής Ενωσης όπου οι πολίτες φοβούνται να κυκλοφορήσουν με το ποδήλατο, εξαιτίας της επικινδυνότητας των δρόμων και της έλλειψης υποδομών.
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, η ποδηλασία προσφέρει μακροζωία, αφού οι ποδηλάτες, σε σχέση με τους μη ποδηλάτες, ζουν τουλάχιστον δύο χρόνια περισσότερο και αρρωσταίνουν κατά 15% λιγότερο.
Πρώτη σε χιλιόμετρα ποδηλασίας έρχεται η Δανία, όπου οι πολίτες διανύουν ετησίως πάνω από 900 χιλιόμετρα με το ποδήλατο. Η χώρα μας βρίσκεται προτελευταία στη λίστα, με 40 χιλιόμετρα ποδηλασίας το χρόνο για κάθε κάτοικο, ενώ τελευταία είναι η Πορτογαλία όπου αντιστοιχούν μόλις 30 χιλιόμετρα ποδηλασίας ανά κάτοικο.
Δράσεις για την οδική ασφάλεια
Η «Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδηλατών» (ECF) εκτιμά ότι θα πρέπει να οργανωθούν δράσεις από την ΕΕ που να απευθύνονται σε όλους τους υπεύθυνους, άλλα και σε όλους όσοι μοιράζονται τον δρόμο. Η ECF, μέσα από το «Πρόγραμμα Δράσης Οδικής Ασφάλειας 2011-2020» οργανώνει την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας πάνω στις πολιτικές και στρατηγικές των μεταφορών, οι οποίες σχετίζονται με το ποδήλατο, καθώς και με τις δραστηριότητες του κινήματος των ποδηλατών.
Με μέλη 60 ενώσεις ποδηλατών, η ECF δραστηριοποιείται στην προώθηση της ανάπτυξης της χρήσης του ποδηλάτου στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Η ομοσπονδία μέσα από το πρόγραμμα οδικής ασφάλειας, το οποίο έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση, παρουσιάζει τη σημερινή κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια των ποδηλατών.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Στα σκαριά» οι μελέτες υλοποίησης
Αλματα για να συμπληρωθούν κενά δεκαετιών στον τομέα της ανάπτυξης της ποδηλασίας στην Ελλάδα, επιχειρεί τώρα η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Δύο μεγάλοι ποδηλατόδρομοι είναι το μεγάλο στοίχημα: από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας μέχρι το Φάληρο και από τον Πειραιά έως τη Βάρκιζα.
Ηδη οι μελέτες υλοποίησης είναι «στα σκαριά» και μέχρι τον Ιούνιο εκτιμάται ότι θα δημοπρατηθούν τα έργα, όμως, όπως εξηγεί ο συγκοινωνιολόγος-πολεοδόμος του ΕΜΠ Θάνος Βλαστός: «Τώρα που υπάρχει η πολιτική βούληση να υλοποιηθεί το σχέδιο είναι μια πολύ κακή περίοδος για τα οικονομικά της χώρας, ενώ πριν που υπήρχαν ενδεχομένως κονδύλια, δεν υπήρχε η πολιτική βούληση από τις ηγεσίες των υπουργείων Μεταφορών και ΠΕΧΩΔΕ να χρηματοδοτήσουν το έργο».
 Σημειωτέον ότι το 2001 το υπ. Μεταφορών ανέθεσε σε επιστημονική ομάδα του ΕΜΠ την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος για την ένταξη του ποδηλάτου σε 17 ελληνικές πόλεις. Οι μελέτες για την εφαρμογή του δικτύου ποδηλατόδρομων στα αστικά κέντρα διενεργήθηκαν από τον συγκοινωνιολόγο πολεοδόμο Θ. Βλαστό, τον τοπογράφο μηχανικό Δημήτρη Μηλάκη και τον πολιτικό μηχανικό Κώστα Αθανασόπουλο.
Σύμφωνα με τα κριτήρια αξιολόγησης, επιλέχθηκαν 17 δήμοι και οι τεχνικές υπηρεσίες τους υποδέχτηκαν την πρωτοβουλία με ενθουσιασμό. Δεκάδες δημοτικοί υπάλληλοι συνεργάστηκαν με την ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ.
Πιλοτικά«Οι μελέτες ολοκληρώθηκαν το 2003 και περιελάμβαναν συνολικά 140 χλμ. δικτύου: στο κέντρο της Αθήνας, στη Δυτ. Αθήνα, στο Νέο και στο Παλαιό Ψυχικό, στην Αμαλιάδα, στον Βόλο, στο Ηράκλειο Κρήτης, στη Θεσσαλονίκη, στην Καρδίτσα, στην Κέρκυρα, στην Κω, στη Λαμία, στη Λάρισα, στο Μεσολόγγι, στην Πάτρα, στη Ρόδο και στην Τρίπολη.
Τελικά οι μελέτες εφαρμόστηκαν πιλοτικά σε 4 πόλεις: στην Καρδίτσα, το Μεσολόγγι και τη Λάρισα, όπου υλοποιήθηκαν δίκτυα ποδηλατόδρομων συνολικού μήκους 30,5 χλμ., με χρηματοδότηση ύψους 450 εκατ. δρχ. από το υπ. Μεταφορών, ενώ στην Αθήνα κατασκευάστηκε μια μόνο λωρίδα στο Ν. Ψυχικό μήκους 0,5 χλμ.
Οσον αφορά την πρωτεύουσα, η πρώτη μελέτη που συντάξαμε ήταν για το Μοσχάτο και βάσει αυτής διαπιστώσαμε πως ήταν εφικτή η σύνδεση Φαλήρου-Θησείου με ποδηλατόδρομο, μέσω Βασιλίσσης Ολγας, Διονυσίου Αρεοπαγίτου και κατά μήκος των γραμμών του ΟΣΕ. Ουσιαστικά το δίκτυο θα ένωνε το Θησείο με τον Φαληρικό όρμο και κατ’ επέκταση με το Παναθηναϊκό Στάδιο, ενώ προϋπέθετε την πεζοδρόμηση της Βασιλίσσης Ολγας, σχέδιο που εντασσόταν στον σχεδιασμό της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων».
Χώρες με την πιο υψηλή θνησιμότητα ποδη­λάτων
Η πιο ασφαλής χώρα για ποδηλασία είναι η Δανία και ακολουθούν η Ολλανδία και το Βέλγιο. Οσον αφορά τη θνησιμότητα των ποδηλατών, πρώτη έρχεται η Πορτογαλία και ακολούθως η Ισπανία, η Γαλλία, η Βρετανία και η Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στη χώρα μας αντιστοιχούν ετησίως 40 χλμ. ποδηλασίας ανά κάτοικο, κατά τη διάνυση των οποίων 18 περίπου ποδηλάτες πέφτουν θύματα τροχαίων, λόγω της παντελούς έλλειψης υποδομών.